سرفه هاي سياه عسلويه وعدم پاسخگویی پتروشیمی ها/آلایندگی 100برابری نسبت به تهران
فاطمه مرادزاده
آلودگي هواي شهرستان عسلويه به دليل فعاليت و توسعه شرکت هاي نفتي و پتروشيمي روزبه روز در حال افزايش است و تاکنون به تخريب گسترده محيط زيست، آب، خاک و سواحل منطقه منجر شده است.
برهمين اساس رئيس سازمان حفاظت محيط زيست کشور خرداد امسال و طي سفر يک روزه اي که به استان بوشهر، درباره آلودگي تاسيسات پارس جنوبي در اين منطقه و تبعات زيست محيطي آن به خبرنگاران گفت : طي هشت سال گذشته، ضوابط و استانداردهاي زيست محيطي در منطقه عسلويه رها شده بود و باعث شد تا يکي از بدترين شرايط شکل بگيرد.
به گفته معصومه ابتکار، اکنون لايحه هواي پاک توسط دولت در دست تدوين است که مي تواند تکليف بسياري از آلايندگي هاي ساکن در مناطقي نظير عسلويه را مشخص کند.
وي افزود: در نشستي که طي اين سفر با برخي مسئولان صنايع فعال در پارس جنوبي داشتهايم، از آنها خواسته شده برنامه عملياتي خود را براي کاهش آلودگي و بهبود شرايط منطقه اعلام کنند و از آنجا که وزارت نفت نيز در اين خصوص مصمم است ، اميدواريم تا چند ماه آينده اجرايي شود.
حسين دلشب، مديرکل محيط زيست استان بوشهر با تائيد اين آلودگي يادآور شد: سازمان محيط زيست استان طي چند ماه گذشته به نصب مراکز پايش در کنار واحدهاي پتروشيمي منطقه اقدام کرده است که اين مراکز مورد اعتماد پس از سنجش ميزان متوسط آلاينده هاي اين واحدها، مراتب را به اين سازمان اطلاع مي دهد و در صورت مشاهده بيش از حد آلاينده ها، تذکرات قانوني به مجموعه ها داده خواهد شد.
سنجش آلودگي هواي عسلويه
طبق اندازه گيري که در سال 88 براي سنجش ميزان آلودگي هواي اين شهرستان از سوي دکتر محمدرضا فاطمي، عضو هيات علمي دانشگاه آزاد تهران و گروه همراه وي انجام شد، ميزان اين آلودگي صد برابر آلودگي هواي کلانشهر تهران اعلام شد.
وي با اشاره به اين که اين آلودگي از سال 88 تاکنون نه فقط کاهش نيافته، بلکه به دليل توسعه واحدهاي پتروشيمي افزايش يافته است، مي گويد: بازديدي که اخيرا از منطقه داشتيم نيز حاکي از آن بود که هيچ تغييري در جهت کاهش اين آلودگي صورت نگرفته است، زيرا تنها دغدغه مسئولان نفتي کشور اکنون فقط توسعه شتابان شرکت ها و واحدهاي پتروشيمي است، به طوري که قرار است تعداد اين واحدها از 14 واحد کنوني به 22 واحد افزايش يابد و اين در حالي است که هيچ چاره اي براي کاهش اين آلودگي، نصب فيلترينگ و استانداردسازي اين واحدها انجام نمي شود.
وي راهکار کاهش اين آلودگي را علاوه بر نصب فيلتر که يک راهکار موقت و نه چندان موثر است، تغيير سيستم واحدهاي پتروشيمي و ايجاد واحدهايي بدون شعله(فلرلس) عنوان و تصريح مي کند: در همه دنيا سيستم واحدهاي پتروشيمي بدون شعله است، به اين ترتيب که گازهاي خروجي را دوباره وارد چرخه توليد مي کنند تا دود و آلودگي ناشي از آتش آنها وارد طبيعت نشود، واحدهاي پتروشيمي ما نيز بايد براساس چنين سيستمي احداث مي شد، در حالي که به دليل محدوديت هاي ناشي از تحريم از يک سو و سوءمديريت ها و تغييرات مکرر مديران، چنين تمهيداتي انديشيده نشد و اکنون تمام گازهاي توليدي مي سوزد و آلودگي ناشي از شعله هاي آن وارد هوا مي شود.
فاطمي با بيان اين که نه فقط هواي عسلويه، بلکه آب و خاک منطقه نيز اکنون بشدت آلوده شده است، مي گويد: جرياني از پساب تصفيه نشده اين واحدهاي نفتي به وسعت رود کارون وارد درياي خليج فارس مي شود که طي سال هاي اخير به آلودگي دريا، نابودي زيستگاه هاي آبزيان و تلفات و کاهش شديد ماهي ها و ديگر آبزيان منجر شده و در نتيجه اکنون بسياري از صيادان عسلويه و نخلتقي از کار، بيکار و به شغل هاي کاذب روي آورده اند. جالب اين که افراد بومي منطقه با آگاهي از آلوده بودن اين ماهي ها، از آن استفاده نمي کنند و اين آبزي به ديگر نقاط کشور صادر مي شود.
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد با اشاره تخريب گسترده سواحل عسلويه از سوي اين واحدهاي پتروشيمي مي افزايد: با وجود اين که اراضي زيادي براي استقرار واحدهاي پتروشيمي در کشور و حتي همين شهرستان وجود دارد، نيمي از اين واحدها با سنگريزي در دريا و پيشروي 500 متري در آن و خشک کردن آب، ساختمان و مجموعه خود را در دريا مستقر کرده و لطمه زيادي به زيستگاه آبزيان وارد کرده اند.
فاطمي از باران به عنوان تهديد مهم اين منطقه ياد مي کند و يادآور مي شود: با يک بارش و البته وضع کنوني هوا و آلاينده هاي موجود، شديدترين باران اسيدي در منطقه رقم خواهد خورد که براي ساکنان عسلويه بسيار خطرناک است و اين در حالي است که هم اکنون آلودگي شديد هوا، به ظهور بيماري هاي مختلف نظير سرطان، تولد کودکان ناقص الخلقه و بيماري هاي تنفسي منجر شده است.
به گفته وي، توسعه واحدهاي پتروشيمي و در نتيجه هجوم سيل جمعيت به سوي عسلويه، موجب شده که جنگل هاي حرا نيز در تيررس تعرضات متعدد قرار گيرد، ضمن اين که سواحل نيز به حدي آلوده شده که ديگر لاک پشت ها براي تخم ريزي به جزيره نايبند نمي آيند.
بي تفاوتي مسئولان پتروشيمي عسلويه
يک فعال زيست محيطي نيز ضمن تشريح وضع نامناسب زيست محيطي منطقه عسلويه به ايلنا مي گويد: مسئولان شرکت هاي گازي و پتروشيمي اين منطقه در تمام اين سال ها نسبت به هشدار ها و نظرات کار شناسان محيط زيست بي تفاوت بوده اند و هيچ اقدامي براي رفع مشکلات محيط زيست عسلويه نمي کنند.
حميد زارعي با بيان اين که از روزي که شرکت هاي گازي در اين منطقه شروع به فعاليت کرده اند، آلودگي ها و مشکلات بسياري براي اين منطقه ايجاد شده است، مي افزايد: منطقه نايبند که منطقه حفاظت شده محيط زيستي بود، اکنون بسيار آسيب ديده، به طوري که نسل برخي از گونه هاي پرندگان و همچنين گونه هاي درختي اين منطقه منقرض شده است.
وي به وضع شاغلان عسلويه نيز اشاره و تصريح مي کند: کار شناسان محيط زيستي تاکيد کرده اند که کارگران و شاغلان عسلويه به دليل آلودگي بيش از اندازه هوا بايد دو هفته کار کنند و دو هفته از منطقه خارج شوند، درحالي که اکنون دوره کاري شاغلان اين منطقه معمولا۲۲ روز کاري و هفت روز تعطيل است يا آن که ۳۰ يا ۴۰ روز به طور مداوم در اين منطقه مي مانند.
اين فعال محيط زيست با تاکيد بر اين که متاسفانه شرکت هاي پتروشيمي به شکل استاندارد کار نمي کنند و تاکنون در برابر اعتراضات فعالان زيست محيطي و اداره محيط زيست اين منطقه نيز بي توجه بوده اند، تاکيد مي کند: آلودگي هاي ايجاد شده در اين منطقه سرطان زا ست، ضمن اين که ماهي هاي خليج فارس نيز در معرض خطر قرار دارند، زيرا فاضلاب پتروشيمي اين منطقه به خليج فارس مي ريزد و آب را آلوده مي کند.
اين فعال زيست محيطي با بيان اين که شرکت هاي پتروشيمي بايد فيلتر داشته باشند تا بتوانند شعله هاي گاز را مهار کنند، مي گويد: استانداردسازي فعاليت اين شرکت ها از جمله مهم ترين خواسته فعالان زيست محيطي است که تاکنون مغفول مانده و کسي به آن توجه نکرده است.
تلاش براي گفت وگو با مدير ايمني و بهداشت و محيط زيست پارس جنوبي نيز به نتيجه نرسيد.
